گفتاری ازاستادمرحوم دکترسیدجوادمصطفوی:
"روش ديگر اين است كه يكي از موضوعاتي را كه تقريباً شامل همة آن بيست وسه موضوع باشد انتخاب كنيم و آن موضوع «ويژگي‎‏هاي حكومت علي(عليه السّلام (است.چون نودوهشت درصدخطبه‎ها (و نامه ها‎)درزمان حكومت آنحضرت صادرشده و كلمات قصارراهم نميدانيم چون مدركي نداريم كه چوقت صادرشده.بنابراين،اين موضوع تقريباًهمة نهج البلاغه راپوشش میدهدوموضوعي بسياربااهميت است؛زيراحكومت آن حضرت بااينكه ۴سال و۹ماه بيشترطول نكشيدحكومت نمونة اسلامي وحقّ وعدل بود ودرتاريخ زندگی بشرودرميان حاكمان وواليان ديگربينظيربود.ويژگیهايي داشت كه در سايرحکومتهانبوده است.اين خصوصيات دوازده تاست كه بدين شرح است:
اوّل: آنكه حضرت همواره خدا را در نظر داشت؛
دوّم:‌ با آزادي كامل و رأي صد در صدمردم انتخاب شد...؛
سوم: به كلية مسايل جامعه وامورجزئي وكلّي مردم رسيدگی میكرد
چهارم: به مردم آزادي مي‎دادوآنها را به كاري مجبورنمیکرد،
پنجم:باصداقت وصريح اللهجه بودوازشيّادي ودغل ودسيسه‎ برحذربود
ششم:زندگي ساده ای داشت ومانندفقيرترين افرادجامعه زندگي ميكرد
هفتم:حكومت براي اووسيله بودنه هدف؛هدفش اعلاء كلمة حق و پيشرفت اسلام بود
هشتم: عدالت رادرحدبسياربالارعايت میكرد؛
نهم: در تقسيم بيت المال مساوات رارعايت ميکرد‎؛
دهم:سنت پيامبر(ص)راملاك عمل خويش قرارداده پيروي ازآنراموجب سعادت میدانست‎.
يازدهم: اتلاف وقت نمیكردوازهمه عمرش به نفع مسلمين استفاده کرد‎.
دوازدهم:براي رضاي خدامي‎جنگيدوهدف توسعه طلبي و افزون خواهي و استعمار و استثماروخونريزي نداشت،وجنگهای آن حضرت ـکه اكثرعمرحكومتش رادرجنگ گذرانيد ـدراين بخش قابل بررسيست.اينهاابعادمختلف حكومت علي(ع)ست كه درگفتارهای بعد ی به توضيح آنهاخواهيم پرداخت.»
مضمون برگرفته ازکتاب ؛پرتوی ازنهج البلاغه استاددکترسيدجواد مصطفوی ازص14 تا 18. .
-دسته دیگرشامل مطالبیست که مربوط به مشكلات دوران حكومت آن حضرت در برخورد باجريانات انحرافي میشود:

-1 موضوع «متقين»:حكومت عدالت خواهانة آن حضرت، شيوه‎ها و اسلوب حكومت بر پاية آرمان‎ها و ارزش‎هاي الهي،خطابه‎هايي كه حضرت در اين رابطه القافرمودند،دستور العملهاونامه‎هاي وي به استانداران و كارگزارانشان در بيان آداب چگونگي معاشرت بامردم.كه همة اين عناوين ـبدون اينكه خطبه‎هاونامه‎هاقطعه قطعه شودـتحت عنوان متّقين آورده مي‎شود.
-2موضوع «غاصبين»: دوران بيست و پنج سالة سكوت و خانه‎نشيني آن حضرت، سخنان مربوط به ماجراي سقيفه، موضع‎گيري‎هاي آن حضرت در زمان حكومت عمر و ابوبكر، جريان شوراي شش نفره و مواضع آن حضرت در زمان خلافت عثمان و سخناني كه از آن حضرت در نهج البلاغه و جاهاي ديگر در اين ارتباط آمده است.
-3موضوع «ناكثين»: سخنان و نامه‎هاي حضرت در اين زمينه و در مورد جنگ جمل و پي‎آمدهاي آن.
-4موضوع «قاسطين»: افشاگري و روشنگري‎هاي آن حضرت در مورد معاويه و حزب مرموز اموي و نفوذ آنان در دستگاه خلافت اسلامي، و نامه‎هاي مكرر آن حضرت به معاويه، جنگ صفين و پي‎آمدهاي آن.
5-موضوع «مارقين»: جريان خوارج و چگونگي شكل گيري آنان، روشنگري‎ها و سخنان آن حضرت در مذاكرات و گفتگو با آنان، شعارها و عملكرد خوارج واصول برخورد باتفكر،شعارهاوعملكرد آنان؛جنگ نهروان وپيامدهاي آن.
6-موضوع «ساكتين»: افرادي كه خودرا از صحنه‎هاي سياسي ـاجتماعي بركنار مي‎دانستند و به علي و معاويه كاري نداشتندووروددر اين مسائل را فتنه مي‎ديدند؛ريشه‎يابي اين تفكر و سخنان آن حضرت درمورد اين جريان.